HỎI ĐÁP PHÁP LUẬT VỀ BẦU CỬ QUỐC HỘI KHÓA XV VÀ HĐND CÁC CẤP NHIỆM KỲ 2021-2026
HỎI
ĐÁP
PHÁP LUẬT VỀ BẦU CỬ
Câu
1: Các nguyên tắc bỏ phiếu bầu
đại biểu Quốc hội, HĐND các cấp?
Trả
lời: Có 08 nguyên tắc sau:
(1) Mỗi cử tri có quyền bỏ một phiếu bầu đại biểu
Quốc hội và bỏ một phiếu bầu đại biểu HĐND tương ứng với mỗi cấp HĐND.
(2) Cử tri phải tự mình, đi bầu cử, không được nhờ
người khác bầu cử thay, trừ trường hợp quy định tại khoản 3và khoản 4 điều này;
khi bầu cử phải xuất trình thẻ cử tri.
(3) Cử tri không thể tự viết được phiếu bầu thì nhờ
người khác viết hộ, nhưng phải tự mình bỏ phiếu; người viết hộ phải bảo đảm bí
mật phiếu bầu của cử tri. Trường hợp cử tri vì khuyết tật không tự bỏ phiếu
được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu.
(4) Trong trường hợp cử tri ốm đau, già yếu, khuyết
tật không thể đến phòng bỏ phiếu được thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu
bầu đến chỗ ở, chỗ điều trị của cử tri để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện
việc bầu cử. Đối với cử tri đang bị tạm giam, đang chấp hành biện pháp đưa vào
cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện hoặc đang bị tạm giữ tại nhà tạm giữ
thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến trại tạm giam, nhà tạm giữ,
cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc để cử tri nhận phiếu bầu và
thực hiện việc bầu cử.
(5) Khi cử tri viết phiếu bầu, không ai được xem, kể
cả thành viên Tổ bầu cử.
(6) Nếu viết hỏng, cử tri có quyền đổi phiếu bầu
khác.
(7) Khi cử tri bỏ phiếu xong, Tổ bầu cử có trách
nhiệm đóng dấu “Đã bỏ phiếu” vào thẻ cử tri.
(8) Mọi người phải tuân theo nội quy phòng bỏ phiếu.
Câu
2: Thông báo về thời gian bầu cử, nơi bỏ phiếu được quy định như thế nào?
Trả
lời: Trong thời hạn 10 ngày trước
ngày bầu cử, Tổ bầu cử phải thường xuyên thông báo cho cử tri biết ngày bầu cử,
nơi bỏ phiếu, thời gian bỏ phiếu bằng hình thức niêm yết, phát thanh và các
phương tiện thông tin đại chúng khác.
Câu
3: Thời gian bỏ phiếu được quy định như thế nào?
Trả lời:
1.
Việc bỏ phiếu bắt đầu từ bảy giờ sáng đến bảy giờ tối cùng ngày. Tùy tình hình
địa phương, Tổ bầu cử có thể quyết định cho bắt đầu việc bỏ phiếu sớm hơn nhưng
không được trước năm giờ sáng hoặc kết thúc muộn hơn nhưng không được quá chín
giờ tối cùng ngày.
2.
Trước khi bỏ phiếu, Tổ bầu cử phải kiểm tra hòm phiếu trước sự chứng kiến của
cử tri.
3.
Việc bỏ phiếu phải được tiến hành liên tục. Trong trường hợp có sự kiện bất ngờ
làm gián đoạn việc bỏ phiếu thì Tổ bầu cử phải lập tức niêm phong hòm phiếu,
tài liệu liên quan trực tiếp đến cuộc bầu cử, kịp thời báo cáo cho Ban bầu cử,
đồng thời phải có những biện pháp cần thiết để việc bỏ phiếu được tiếp tục.
Câu 4: Trong
trường hợp nào thì hoãn ngày bỏ phiếu hoặc bỏ phiếu sớm hơn ngày quy định?
Trả
lời: Trường hợp đặc biệt cần hoãn
ngày bỏ phiếu hoặc bỏ phiếu sớm hơn ngày quy định thì Ủy ban Bầu cử trình Hội đồng
Bầu cử quốc gia xem xét, quyết định.
Câu 5.
Hỏi: Việc
kiểm phiếu được tiến hành như thế nào?
Trả
lời: Việc kiểm phiếu phải được tiến hành tại phòng bỏ phiếu ngay
sau khi cuộc bỏ phiếu kết thúc.
Trước khi mở hòm phiếu, Tổ bầu cử phải thống kê, lập biên bản,
niêm phong số phiếu bầu không sử dụng đến và phải mời hai cử tri không phải là
người ứng cử chứng kiến việc kiểm phiếu.
Người ứng cử, đại diện cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu
người ứng cử hoặc người được ủy nhiệm có quyền chứng kiến việc kiểm phiếu và
khiếu nại về việc kiểm phiếu. Các phóng viên báo chí được chứng kiến việc kiểm
phiếu
Câu
6: Những phiếu bầu cử nào là phiếu không hợp
lệ?
Trả lời:
Những phiếu bầu cử không hợp lệ là:
- Phiếu không theo mẫu quy
định do Tổ bầu cử phát ra.
- Phiếu không có dấu của Tổ
bầu cử.
- Phiếu để số người được
bầu nhiều hơn số lượng đại biểu được bầu đã ấn định cho đơn vị bầu cử.
- Phiếu gạch xóa họ, tên
của tất cả những người ứng cử; phiếu ghi thêm tên người ngoài danh sách những
người ứng cử hoặc phiếu có ghi thêm nội dung khác.
Trong quá trình kiểm phiếu, nếu phát hiệu có phiếu bầu
cử được cho là không hợp lệ thì Tổ trưởng Tổ bầu cử đưa ra để toàn Tổ xem xét,
quyết định. Tổ bầu cử không được gạch xóa hoặc sửa các tên, nội dung ghi trên
phiếu bầu.
Câu 7: Những quy định về khiếu
nại, tố cáo về kiểm phiếu?
Trả lời: Những
khiếu nại, tố cáo tại chỗ về những hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong
việc kiểm phiếu do Tổ bầu cử nhận, giải quyết và ghi nội dung giải quyết vào
biên bản.
Trong trường hợp Tổ bầu cử
không giải quyết được thì phải ghi rõ ý kiến của Tổ bầu cử vào biên bản giải
quyết khiếu nại, tố cáo và chuyển đến Ban bầu cử.